استرس گرمایی گاو چیست؟
گاوها با هضم غذا و تولید شیر گرما تولید می کنند. هنگامی که در معرض نور خورشید قرار می گیرند، گرمای خورشید را جذب می کنند. استرس گرمایی زمانی اتفاق می‌افتد که گاوها گرمای بیشتری را نسبت به آنچه که می‌توانند به راحتی از طریق تنفس، تعرق و هوای دمیده شده توسط خود (یا به کمک فن ها و مه پاش ) دفع نمایند، تولید و جذب می کنند. استرس گرمایی منجر به افزایش تعداد تنفس، افزایش دمای بدن و تعرق، و افزایش زمان ایستادن گاو می شود.
چرا استرس گرمایی یک مسئله مهم است؟
استرس گرمایی برای شما هزینه دارد.
- تحت استرس گرمایی، مصرف ماده خشک گاوهای شیرده کاهش پیدا کرده و باعث کاهش تولید شیر و میزان آبستنی خواهد شد.
- استرس گرمایی همچنین منجر به افزایش لنگش، بروز بیماری و افزایش میزان مرگ و میر می شود.
- گوساله های تلیسه از گاوهایی که تحت استرس گرما متولد شده اند، شیر کمتری در 30 هفته اول شیردهی تولید می کنند.
- گاوهایی که در اواخر بارداری تحت استرس گرما قرار دارند، دوره بارداری کوتاه‌تری دارند، گوساله‌هایی با وزن کمتر متولد خواهد شد که باعث کاهش تولید شیر و اختلال در عملکرد ایمنی می شود.
چه زمانی گاوها دچار استرس گرمایی می شوند؟
گاوها در دماهای بسیار پایین تری نسبت به انسان ها استرس گرمایی را تجربه می کنند. به طور کلی تنش گرمایی ملایم در حدود 24 درجه سانتیگراد و با 50 درصد رطوبت شروع می شود. شاخص دما و رطوبت THI، همزمان تاثیر دما و رطوبت را در استرس گرمایی که گاوها بر اساس شرایط محیطی تجربه می کنند را در اندازه گیری می کند. براساس تحقیقات مختلف با افزایش شاخص THI از عدد 66، عملکرد دام تحت تاثیر قرار می گیرد. و در شاخص THI بین 66 تا 72، دام دچار استرس گرمایی خفیف می شود و شاخص THI بین 72 تا 78، گاوها استرس گرمایی متوسط را تجربه می کنند و شاخص بالاتر از 88 منجر به مرگ دام خواهد شد. جدول زیر تاثیر تنش گرمایی و شاخص دما و رطوبت THI را در گاوهای شیری را نشان می دهد.
چگونه می توان فهمید که گاو تحت استرس گرمایی قرار دارد؟
افزایش دمای بدن و تعداد تنفس گاو
میزان تنفس و دمای بدن هر دو راه های خوبی برای ارزیابی توانایی گاوها برای دفع گرما در هوای گرم هستند. پاسخ های فردی گاو متفاوت و شرایط آن در طول روز تغییر می کند. با ثبت تعداد تنفس و دمای بدن گاو در زمان‌های مختلف می توان بررسی کرد که گاوها به چه میزان با شرایط آب و هوایی و شیوه‌های خنک‌کردن شما کنار می‌آیند. همچنین می توانید تولید روزانه شیر را کنترل کنید اما کاهش تولید شیر معمولاً دو یا چند روز پس از شروع استرس گرمایی در گاوها به تعویق می افتد.
تشخیص از طریق ظاهر گاو
گاوهایی که استرس گرمایی خفیف را تجربه می کنند ممکن است اصلاً علائم بالینی را نشان ندهند. اما گاوهایی که استرس گرمایی شدیدی را تجربه می کنند معمولا با دهان باز تنفس کرده و با گردن کشیده نفس نفس می زنند. آنها بی حال می شوند و ممکن است ناپایدار به نظر برسند.
افزایش نرخ تنفس
میزان تنفس معیار توصیه شده برای استرس گرمایی است. نرخ تنفس طبیعی برای گاوهای شیری بالغ از 40 تا 60 تنفس در دقیقه (bpm) متغیر است. اگر بیش از 10 درصد گاوها دارای ضربان تنفسی بیش از 100 ضربه در دقیقه باشند، وضعیت اورژانسی تلقی می شود و باید اقدامات فوری انجام شود.
اندازه گیری مستقیم دمای بدن دام
اندازه گیری مستقیم دمای بدن گاو، سطح استرس گرمایی یک گاو را نشان می دهد. دمای طبیعی بدن برای یک گاو بالغ 38.5 تا 39.2 درجه سانتیگراد است. اگر دمای بدن بیش از 10-5 درصد گاوها بالاتر از 40 درجه سانتیگراد باشد وضعیت اورژانسی تلقی می شود و باید اقدامات فوری انجام شود.
تولید شیر
با افزایش سطح استرس گرمایی تولید شیر کاهش می یابد.
- در استرس گرمایی خفیف منجر به کاهش تولید حدود 1 کیلو شیر به ازای هر راس گاو در روز می شود.
- استرس گرمایی خفیف تا متوسط منجر به کاهش تولید حدود 2.7 کیلو شیر به ازای هر راس گاو در روز می شود.
- محدوده استرس گرمایی متوسط تا شدید منجر به کاهش تولید حدود 4 کیلو شیر به ازای هر راس گاو در روز می شود.
- استرس گرمایی شدید یک وضعیت تهدید کننده حیات دام است و باعث کاهش 5 کیلو شیر در روز به ازای هر راس گاو می باشد.
سنسورهای اندازه گیری شاخص THI
سنسور های اندازه گیری شاخص THI با اندازه گیری مستمر دما و رطوبت نسبی محل نگهداری دام شاخص THI را محاسبه می کنند. ما در شرکت ویرا سنسور با ساخت سنسورهای بی سیم دما و رطوبت که شاخص THI را محاسبه کرده و با نمایش این اطلاعات بر روی نمودار در بازه های زمانی مختلف، باعث خواهند شد که مدیران گله با استفاده ار سیستم مانیتورینگ ویرا از طریق موبایل یا کامپیوتر شرایط محیط محل نگهداری دام را به صورت آنلاین رصد نمایند و با کمک این اطلاعات، فن ها و مهپاش ها را بهینه کرده و باعث بهره وری اقتصادی گله شوند.
منبع: دانشگاه مینه سوتا
